Bệnh viêm màng não do não mô cầu là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính nhóm B, do vi khuẩn não mô cầu Neisseria meningitidis còn gọi là Meningococcus gây ra.
Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, chủ yếu qua việc tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh do hít phải dịch tiết mũi, hầu, họng bắn ra từ người mang vi khuẩn (người bệnh và người lành mang trùng). Lây truyền qua đồ vật ít khi xảy ra.
Ai cũng có thể mắc bệnh viêm não mô cầu tuy nhiên trẻ dưới 1 tuổi dễ mắc bệnh hơn. Bệnh rất nguy hiểm, diễn biến của bệnh rất nhanh, có thể gây tử vong.
Triệu chứng lâm sàng của bệnh: sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, cổ cứng, thường có ban xuất huyết hình sao hoặc có thể có mụn nước. Bệnh nhân thường lơ mơ hoặc hôn mê. Có trường hợp biểu hiện mệt lả đột ngột, xuất hiện mảng xuất huyết và sốc.
Bệnh hay gặp vào mùa đông - xuân. Thời gian ủ bệnh từ 2 - 10 ngày, thông thường từ 3 - 4 ngày. Thời kỳ lây truyền của bệnh tùy thuộc vào thời gian tồn tại của vi khuẩn não mô cầu ở mũi, họng của người nhiễm khuẩn. Đối với người bệnh, khả năng lây truyền có thể từ vài ngày trước khi khởi phát bệnh cho đến 24 giờ sau khi được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu.
Bệnh viêm màng não Mô cầu tỷ lệ tử vong rất cao, những bệnh nhân sống sót để lại di chứng nặng nề do tổn thương não, tổn thương các cơ quan nội tạng như thận, các giác quan như thị giác, thính giác và ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, tâm sinh lí bệnh nhân.

Để chủ động phòng chống bệnh viêm màng não do não mô cầu người dân cần thực hiện tốt các các biện pháp sau:
1. Tuyên truyền cho cộng đồng, đặc biệt tại những vùng có dịch lưu hành, nơi có ổ dịch cũ về bệnh do não mô cầu và các biện pháp phòng chống.
2. Thực hiện tốt việc vệ sinh cá nhân: rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường. Ăn uống đủ chất dinh dưỡng, luyện tập, nâng cao thể trạng.
3. Thực hiện vệ sinh thông khí: Thường xuyên mở cửa sổ, cửa chính để đảm bảo thông thoáng khí cho nhà/phòng ở, nơi làm việc, học tập hàng ngày.
4. Chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh não mô cầu.
Bên cạnh việc giữ vệ sinh cá nhân cho trẻ và giữ vệ sinh nơi sinh sống thì tiêm phòng vắc xin viêm não mô là cách giúp trẻ phòng tránh bệnh tốt nhất. Tiêm Vắc xin phòng bệnh viêm não mô cầu cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên tùy thuộc vào từng tuýp.
5. Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời. Đồng thời cần thông báo cho cơ quan y tế địa phương để triển khai các biện pháp dự phòng lây nhiễm cho người xung quanh.